Czym jest bruksizm?

Bruksizm to schorzenie, które może zostać zdiagnozowane przez różnych specjalistów. Jeszcze niedawno choroba była uznawana za typowo stomatologiczną, jednak w wyniku licznych badań naukowych zaczęto postrzegać ją w dużo pełniejszym spektrum, m.in. jako dolegliwość psychosomatyczną. Z uwagi na różne przyczyny i patomechanizm bruksizmem zajmuje się szereg wykwalifikowanych specjalistów – stomatolog, neurolog, fizjoterapeuta, a niekiedy nawet psychoterapeuta. Co dokładnie kryje się pod tym terminem i jakie symptomy świadczą o chorobie?

Bruksizm – na czym polega?

Osoby cierpiące na bruksizm mierzą się z nawykowym oraz nieświadomym zaciskaniem i zgrzytaniem zębów. Niezwykle trudnym aspektem jest w tym przypadku określenie przyczyn występowania choroby. Sama diagnoza nie jest tak kłopotliwa, jak ustalenie, co dokładnie powoduje występowanie zaburzenia. Wśród możliwych przyczyn najczęściej wymienia się:

• zaburzenia funkcjonowania stawów i wady zgryzu,
• silny, przewlekły stres,
• zaburzenia psychiczne – często związane ze zmiennością nastroju (depresja, stany lękowe, ADHD itp.),
• niedobory składników mineralnych w organizmie – w szczególności magnezu i wapnia, które odpowiadają za regulację i prawidłowe napięcie mięśni ciała,
• farmakoterapia i stosowanie niektórych rodzajów leków (np. psychotropowych).

Wszyscy, którzy podejrzewają u siebie bruksizm, powinni na początku udać się na konsultację do stomatologa. Takie osoby często w niewiedzy odwiedzają kilku niezależnych specjalistów – jest to spowodowane dużą liczbą potencjalnych przyczyn. Bez znalezienia czynnika wywołującego chorobę, nie ma możliwości podjęcia odpowiednich kroków i wdrożenia skutecznego leczenia.

Jakie są objawy bruksizmu?

Zgrzytanie i zaciskanie zębów w przypadku bruksizmu nasila się głównie w porach nocnych, jednak skutki schorzenia odczuwane są przez pacjenta w ciągu dnia. Do uciążliwych i martwiących objawów należą m.in.:

• silne bóle głowy o nieznanej przyczynie,
• napięcie w stawach żuchwowo-skroniowych lub w ich okolicy,
• szumy, uczucie dyskomfortu w uszach, a nawet zaburzenia słuchu,
• wzrost częstotliwości chorób zębów, przyzębia i dziąseł.

Z czasem dolegliwości osoby cierpiącej na bruksizm pogłębiają się – dlatego niezwykle ważna jest odpowiednio szybka reakcja i zgłaszanie wszelkich symptomów specjalistom. Nieleczona choroba prowadzi do takich skutków, jak kruszenie szkliwa, przerost mięśni twarzy (jednostronny lub obustronny), ból szyi i karku, trzaskanie żuchwy, a nawet wypadanie fragmentów zębów.

Leczenie bruksizmu – na czym polega?

Leczeniem bruskismu powinien zająć się przede wszystkim stomatolog. Jeśli stan psychiczny pacjenta wpływa na zaostrzenie objawów, to warto udać się także po poradę do psychologa lub psychoterapeuty. Leczenie stomatologiczne bruksizmu może być niezwykle zróżnicowane, dlatego że jest dostosowane do przyczyny schorzenia. Specjalista może zająć się m.in.: wypełnianiem ubytków, poprawnym dopasowaniem protez, leczeniem chorób stawu żuchwowo-skroniowego oraz nabytych i wrodzonych wad zgryzu. W szczególnych przypadkach stomatolog może zalecić zastosowanie specjalnej szyny relaksacyjnej. Ma ona postać przezroczystej nakładki, zakładanej na noc – taki produkt stabilizuje pozycję żuchwy oraz rozluźnia uścisk szczęk w trakcie snu.

Jakie są domowe sposoby na walkę z bruksizmem?

Poza wdrożeniem odpowiedniego leczenia przez stomatologa, ważne jest, aby osoby z bruksizmem zadbały o swoje codzienne nawyki. Jeśli choroba jest związana z silnym stresem i ma podłoże nerwowe, to warto praktykować różne techniki relaksacyjne, które skutecznie zmniejszają napięcie mięśniowe. Warto pamiętać, że jest to tylko i wyłącznie dodatek do terapii zaproponowanej przez specjalistę. Jeśli pacjent cierpi na przewlekły ból, to może pomyśleć również o:

• okładach,
• masażu twarzy,
• lekach przeciwbólowych – po konsultacji z lekarzem prowadzącym.

Szybka diagnoza pozwala na wdrożenie skutecznego leczenia. Pojawienie się niepokojących objawów nigdy nie powinno być lekceważone. Z bruksizmem da się wygrać – aczkolwiek nie obejdzie się bez pomocy doświadczonych stomatologów.