Afty – przyczyny i leczenie
26 czerwca, 2023Afta to bolesne owrzodzenie błony śluzowej, występujące w obrębie jamy ustnej. Z czym wiąże się taka dolegliwość? Pojawiające się wrzody często są przyczyną dużego dyskomfortu, szczególnie w trakcie spożywania pokarmu. Afty najczęściej rozwijają się na języku, dziąsłach, podniebieniu lub od wewnętrznej strony policzków. Po czym można je poznać? W pierwszej kolejności uwagę przykuwa duży ból, co zwykle skłania do poszukiwania konkretnej przyczyny. Afta ma specyficzny wygląd – zwykle jest to wrzód z jaśniejszym dnem, otoczony czerwonym brzegiem, który świadczy o występującym stanie zapalnym. Jakie są sposoby na uśmierzenie bólu i wyleczenie afty? Przekonaj się, które metody są najskuteczniejsze do walki z wrzodami jamy ustnej.
Afta – dlaczego powstaje?
Afta może pojawić się z różnych powodów. Do najczęstszych przyczyn należą:
- predyspozycje i uwarunkowania genetyczne – afty często występują u osób spokrewnionych,
- nieprawidłowa higiena jamy ustnej – duże nagromadzenie kamienia nazębnego, próchnica lub nieregularne szczotkowanie zębów przyczyniają się do powstawania owrzodzeń i nadżerek błony śluzowej,
- słaba odporność organizmu – często ma miejsce w okresie rekonwalescencji po przebytej chorobie lub na skutek stresu i trudnych doświadczeń życiowych,
- niezdrowa i źle zbilansowana dieta, która prowadzi do niedoboru żelaza, witaminy B12 oraz kwasu foliowego (witamina B9).
Rozwój afty u każdego może mieć inną przyczynę, dlatego po zaobserwowaniu symptomów nadżerki, warto zastanowić się nad eliminacją konkretnego źródła problemu (np. zwiększenie higieny, poprawa diety, suplementacja witamin). Owrzodzenie w jamie ustnej utrudnia codzienne funkcjonowanie – osoba z aftą odczuwa duży dyskomfort i ból w trakcie picia i jedzenia, szczególnie jeśli spożywane produkty są gorące, kwaśne lub pikantne. Osoby, u których nadżerka rozwinęła się w gardle, mogą mieć pewne problemy ze swobodnym mówieniem lub przełykaniem.
Leczenie aft – jak przebiega?
Leczenie owrzodzeń jamy ustnej w dużej mierze zależy od rozległości zmian (afty pojedyncze lub skupiska) oraz cech indywidualnych pacjenta. Czas potrzebny na wygojenie zmiany to zazwyczaj 1 lub 2 tygodnie. W okresie leczenia można zastosować kilka niezależnych metod, które mają na celu uśmierzenie uporczywego bólu. Skutecznym sposobem na walkę z owrzodzeniami są:
- płukanki z dodatkiem wody utlenionej lub roztworu soli morskiej,
- profesjonalne środki do leczenia aft – najczęściej mają w składzie kortykosteroidy lub lidokainę, które redukują ból,
- naturalne płukanki wzbogacone naparem rumianku, szałwii lub miłorzębu japońskiego.
Jeśli leczenie wymienionymi środkami nie przynosi odpowiednich rezultatów, a owrzodzenia w jamie ustnej pojawiają się regularnie, to koniecznie należy udać się na konsultację do stomatologa, który zastosuje odpowiednią terapię.
Afty – czy stomatolog może pomóc?
Nawracające afty, które są trudne do leczenia, powinny skłonić pacjenta do wizyty w gabinecie stomatologicznym. W takiej sytuacji specjalista może wskazać na potencjalne przyczyny oraz sposoby ich wyeliminowania. Co więcej, lekarz zaproponuje dostosowane do pacjenta, skuteczne leczenie owrzodzeń. Nie każda pojawiająca się afta powinna powodować obawy i niepokój – wizyta u stomatologa jest koniecznością, jeśli:
- po upływie 2 tygodni owrzodzenie nie znika,
- afty pojawiają się regularnie, co kilka tygodni.
Profilaktyka – jak uchronić się przed rozwojem afty?
Jak zabezpieczyć się przed aftą? Przede wszystkim należy zadbać o regularną higienę jamy ustnej poprzez szczotkowanie, stosowanie nici dentystycznej oraz płynów do płukania jamy ustnej. Co więcej, warto postawić na regularne odwiedzanie gabinetu stomatologicznego w celu przeprowadzenia podstawowych zabiegów higienizacyjnych (skaling, piaskowanie, fluoryzacja) o charakterze profilaktycznym. Afty mogą być przyczyną niedoboru ważnych składników odżywczych, dlatego należy koniecznie zadbać o zdrową dietę, bogatą w witaminy (C, B12, kwas foliowy) oraz minerały.